Сөз, шешендік, боссөздік туралы мақал-мәтелдер

Малдан малдың несі артық — бір асым еті артық,
Ерден ердің несі артық — бір ауыз әділ сөзі артық.

*** *** *** ***

Сөз жүйесін тапса, мал иесін табады.

*** *** *** ***

Жол қуған кәдеге жолығады.

*** *** *** ***

Алмас қылыш майданда серік, асыл сөз майданда да, сайранда да серік.

*** *** *** ***

Дүниеде сөзден көне, сөзден берік ескерткіш жоқ.

*** *** *** ***

Кен байлығы — жерде, сөз байлығы — елде.

*** *** *** ***

Сүтке сүт қосылса — сүмесін, сөзге сөз қосылса — демесін.

*** *** *** ***

Біреудің ат көтермес бөзі бар, біреудің ат көтермес сөзі бар.

*** *** *** ***

Қазақ бір ауыз ұтымды сөз үшін кісінің қанын кешкен, елдің тағдырын шешкен.

*** *** *** ***

Ас атасы — нан, сөз атасы — шал.

*** *** *** ***

Орайы келген сөз — орынды сөз.

*** *** *** ***

Сәлем — сөздің анасы.

*** *** *** ***

Дәлелсіз сөзде дәрмен жоқ.

*** *** *** ***

Өтірік — шындықтың келіні.

*** *** *** ***

Сіз-біз деген — сөздің желімі.

*** *** *** ***

Ауыз көркі — сөз, жүздің көркі — көз.

*** *** *** ***

Сөз шынды табады.

*** *** *** ***

Көне сөз — жаңа сөздің қазығы.

*** *** *** ***

Сөзді сөзбен ұста, қашағанды құрықпен ұста.

*** *** *** ***

Су төркіні — әуіз, сөз төркіні — ауыз.

*** *** *** ***

Әр жердің өлшемі, әр сөздің мөлшері бар.

*** *** *** ***

Сөз атасы — құлақ, су атасы — бұлақ.

*** *** *** ***

Сөз түпсіз, өмір шексіз.

*** *** *** ***

Ине көзінен, шешен сөзінен сынады.

*** *** *** ***

Сөз ине сабақтайды.

*** *** *** ***

Құран сөзі — құдай сөзі.

*** *** *** ***

Кесірлі ауыздан кесапатты сөз шығады.

*** *** *** ***

Тау мен тасты  су бұзады, адамзатты сөз бұзады.

*** *** *** ***

Жақсының сөзі ақыл шақырады, жаманның сөзі ашу шақырады.

*** *** *** ***

Жақсы сөз жараны да жазады.

*** *** *** ***

Жақсы сөзге жан семіреді, жаман сөзге жан түршігеді.

*** *** *** ***

Жылы киім тәнді жылытар, жылы сөз жанды жылытар.

*** *** *** ***

Әсері жоқ сөз — өлі сөз.

*** *** *** ***

Адамды адам еткен ой мен сөз.

*** *** *** ***

Сөздің басы бір пышақ, аяғы бір құшақ.

*** *** *** ***

Көз жеткізер, көз жеткізбегенді сөз жеткізер.

*** *** *** ***

Оқ жарасы бітер, сөз жарасы бітпес.

*** *** *** ***

Ақ сөз ащы болады.

*** *** *** ***

Мал шөпке тоқтайды, адам сөзге тоқтайды.

*** *** *** ***

Танкі тоқтата алмаған күштіні сөз тоқтатар.

*** *** *** ***

Оң сөз өзен тоқтатар.

*** *** *** ***

Қаһарлы сөз қамал бұзар.

*** *** *** ***

Жарақты жауды жайратқан сөз.

*** *** *** ***

Сөз асылы — мақал.

*** *** *** ***

Ақын тілі — наркескен.
 
*** *** *** ***

Ақынның хаты өлмейді,
Жақсының аты өлмейді.
 
*** *** *** ***

Оқ жарасы бітер жоқ.
 
*** *** *** ***

Шешеннің тілі — семсердің жүзі.
Отыз тістен шыққан сөз,
Отыз руға тарайды
 
*** *** *** ***

Тоқсан ауыз сөздің тобықтай түйіні бар.
 
*** *** *** ***

Сөзге сөз келгенде сөйлемесе, атасы өледі.
 
*** *** *** ***

Сөз жіп, созсаң кете береді.
 
*** *** *** ***

Аузы қисық болса да, байдың баласы сөйлесін.
 
*** *** *** ***

Сөз тапқанға қолқа жоқ.
 
*** *** *** ***

Адамның өзі жетпеген жерге сөзі жетеді
 
*** *** *** ***

Мал шөпке, адам сөзге тоқтайды.
 
*** *** *** ***

Ойнап сөйлесең де, ойлап сөйле.
 
*** *** *** ***

Жақсы сөз  жан сүйіндірер,
Жаман сөз жан күйіндірер.
 
*** *** *** ***

Сөздің көркі — мақал,
Иектің көркі — сақал.
 
*** *** *** ***

Түйенің бурасы жақсы,
Сөздің турасы жақсы.
 
*** *** *** ***

Қымбат дүние қолға түсе бермейді,
Қымбат сөз ауызға түсе бермейді.
 
*** *** *** ***

Күн шалмас қараңғы көңілді сөз шалады,
Күн жылытпас сұм жүректі сөз жылыта алады.
 
*** *** *** ***

Асыл сөзге өлім жоқ.
 
*** *** *** ***

Көп сөз ұтпайды,
Дөп сөз ұтады.
 
*** *** *** ***

Сөйлей-сөйлей шешен болар,
Көре-көре көсем болар.
 
*** *** *** ***

Жалғыз сөйлеген жігіт шешен.
 
*** *** *** ***

Байлауы жоқ шешеннен,
Үндемеген есті артық.
Бәйгі алмаған жүйріктен,
Белі жуан бесті артық.
 
*** *** *** ***

Жылы-жылы сөйлесе жылан да інінен  шығады.
 
*** *** *** ***

Арық айтып, семіз шық.
 
*** *** *** ***

Адам аласынан сөз аласы жаман,
Оттың шаласына сөз таласы жаман.
 
*** *** *** ***

Сөйлегенше — сөзіңе өзің қожа,
Сөйлеген соң — өзіңе сөзің қожа.
 
*** *** *** ***

Шебердің қолы ортақ,
Шешеннің тілі ортақ.
 
*** *** *** ***

Жақсы байқап сөйлейді,
Жаман шайқап сөйлейді.
 
*** *** *** ***

Ат айналып иесін табар,
Сөз айналып жүйесін табар.
 
*** *** *** ***

Жақсы адам ел ырысы,
Жақсы сөз жанның тынысы.
 
*** *** *** ***

Сөз сүйектен өтеді,
Таяқ еттен өтеді.
 
*** *** *** ***

Ұлы сөзде ұят жоқ.
 
*** *** *** ***

Ауруда — шаншу жаман,
Сөзде — қаңқу  жаман.
 
*** *** *** ***

Ала сөйлеп, ұлыққа жаққанша,
Адал сөйлеп, жұртқа жақ.
 
*** *** *** ***

Артында баласы қалса, көзі қалды де,
Артында сөзі қалса, өзі қалды де.
 
*** *** *** ***

Қылышынан қан тамған батырды,
Тілінен бал тамған ақын алады.
 
*** *** *** ***

Байлауы жоқ шешеннен, үндемеген есті артық.
 
*** *** *** ***

Ақынның тілі қылыштан өткір, қылдан нәзік.
 
*** *** *** ***

Көп сөз — есекке жүк.
 
*** *** *** ***

Ділмардың сөзі ұстаның бізінен өткір.
 
*** *** *** ***

Шешендік күші — шындық.

*** *** *** ***

Сөзшеңді үндемеген жеңеді.
 
*** *** *** ***

Мылжың үндемесе басы ауырады.
 
*** *** *** ***

Аз сөйлесең де саз сөйле.
 
*** *** *** ***

Отқа барған әйелдің — отыз ауыз сөзі бар.
 
*** *** *** ***

Түймедейді түйедей етіп.
 
*** *** *** ***

Ине көзінен сынады,
Шешен сөзінен сынады.
 
*** *** *** ***

Көп сөйлесең тақылдақ дер,
Сөйлемесең ақымақ дер.
 
*** *** *** ***

Дәлдеп атып жауды өлтір,
Дәлдеп айтып дауды өлтір.
 
*** *** *** ***

Тілге шешен — іске мешел.
 
*** *** *** ***

Жалғыздық құдайға жарасар,
Көпсөзділік құранға жарасар.
 
*** *** *** ***

Көңілдегі құпияны —
Көзің айтып қояды,
Көп сөйлеген күпілдеп —
Сөзің айтып қояды.
 
*** *** *** ***

Орынды айтылған сөз —
Орнына қағылған шеге сияқты.
 
*** *** *** ***

Әзілде кек  жоқ,
Өсекте шек жоқ.
 
*** *** *** ***

Тілде тиек жоқ,
Ауызда жиек  жоқ.
 
*** *** *** ***

Қысыр сөзде қырсық көп.
 
*** *** *** ***

Өсекшінің тілі қышып тұрады.
 
*** *** *** ***

Ауызбен орақ орғанның белі ауырмайды.
 
*** *** *** ***

Аузымен астау шапқан
Қолымен жаңқа жара алмас.
 
*** *** *** ***

Ауыз — дарбаза, сөз — самал,
Құдай ұрғанға не амал.
 
*** *** *** ***

Тілменен тікен тартып болмайды.
 
*** *** *** ***

Ұялмас бетке талмас жақ береді.

Қажетті сілтемелер:

Тіл туралы мақал - мәтелдер

Сайттағы барлық мақал - мәтелдер

Өнер-білім, тіл туралы қанатты сөздер

Отбасы туралы мақал - мәтелдер

Достық туралы мақалдар

Достық туралы ұлағатты сөздер

Достық, татулық туралы мақал-мәтелдер

Ұлағатты сөздер

---

Әлеуметтік желілерде бөлісіңіз: