Өлең, жыр, ақындар

Жыртқыштар

Жыртқыштар — сүтқоректілердің бір отряды. Австралия (тек жерсіндірілген түрлері ғана бар) мен Антарктидадан басқа құрлықтардың барлығында кең таралған. Қазақстанда 5 тұқымдасы (ит, аю, жанат, сусар, мысық), 14 түрі бар. Салмағы 250 г-нан (аққұлақ) 250 кг-ға (аю) дейін барады. Әр аяғында 4-5 башайы болады. Құйрығының ұзындығы дене тұрқының жартысындай, кейде одан қыссқарақ. Жүні ұзын, әрі қалың,  түрлі түсті келеді. Жыртқыштардың азу тістері жақсы жетілген. Аталығы мен аналығының жыныстық диморфизм айырмашылығы аз, немесе мүлдем байқалмайды. Иіс және есту мүшелері жақсы дамыған. Қорегін таңертең, көбінесе, іңірде немесе түнде аулайды. Жылына 1, кейбір түрлері 2-3 рет, кейде 2 жылда 1 рет ұрпақ әкеледі. Ұрпағы нәзік, қызыл болып туылады. Жыртқыштардың арасында тұрғыдан маңызды, терісі құнды (бұлғын, кәмшат, ақ кіс, қара күзен, т.б.) немесе зиянды кемірушілерді жеп пайдасын тигізетін, сондай-ақ ауыл шаруашылығына,  аңшылыққа залал келтіретін, ауру тарататын түрлері де бар.

Жануарлардың кейбір түрлері (қызыл қасқыр, тянь-шань қоңыр аюы, барыс, қабылан, т.б.) қорғауға алынып, Қазақстанның "Қызыл кітабына" енгізілген.

Оқуға кеңес береміз:

Жыртқыш құстар

Жануарлар неге ұзақ қысқы ұйқыға кетеді?

Бүгінге дейін белгісіз болып келген 15 жануар

Әлемдегі ең қатты тістейтін (шағатын) тіршілік иелері

Ерекше түстегі жануарлар

Жануарлар қалай көреді?

Ең кішкентай мен ең үлкендер

Жануарларда интеллект бар ма?


Әлеуметтік желілерде бөлісіңіз:

Пікірлер (0)

Пікір қалдырыңыз


Қарап көріңіз