Атаның ұлы жақсыға — малыңды бер де, басың қос: бір күні болар керегі.

Ілмектер: ата, ұл, жақсы, мал Шалкиіз Тіленшіұлы

---

---

Жал-құйрығы қаба деп - жабыдан айғыр салмаңыз,
Қалың малы арзан деп - жаманнан қатын алмаңыз.
Жабыдан айғыр салсаңыз - жауға мінер ат тумас,
Жаман қатын алсаңыз - топқа кірер ұл тумас.

Ілмектер: жаман, қатын, ұл, айғыр, қанатты сөздер, афоризм Бұқар жырау

---

---

Ұл өсіріп, қыз асырап отырмыз.

Ілмектер: ұл, қыз, нақыл, афоризм, қанатты сөздер Асқар Сүлейменов

---

---

Анадан өнеге көрмеген қыз жаман.
Атадан өнеге алмаған ұл жаман.

Ілмектер: ана, ата, қыз, ұл, жаман Қорқыт ата

---

---

Атадан ұл туса игі,
Ата жолын қуса игі.
Өзіне келер ұятын,
Өзі біліп тұрса игі.
Жаудан бұққан немені,
Ортасына қуса игі!

Ілмектер: ата, ұл, ұят, жау Төле би Әлібекұлы

---

---

Өзіңнен тумай ұл болмас, сатып алмай құл болмас.

Ілмектер: ұл, бала, құл, нақыл, афоризм, қанатты сөздер Бұқар жырау

---

---

Тай өссе ат тыныс алады,
Ұл өссе ата тыныс алады.

Ілмектер: тай, ата, ұл, тыныс, нақыл, афоризм, қанатты сөздер Махмұд Қашқари

---

---

Ұл ақылды хош көрмес – ата үлгісін көрмесе,
Қыз жарытып ас бермес – ана үлгісін көрмесе.

Ілмектер: ұл, қыз, тәрбие, үлгі, ата, ана, ас, ақыл Қорқыт ата

---

---

Дәулетті ұл – ошақтың қоры,
Дәулетсіз ұл – атаның соры.

Ілмектер: дәулет, ұл, ошақ, сор, ата, бала Қорқыт ата

---

---

Қыз ақылды ескермес - ана үлгісін көрмесе,
Ұл жарлықап ас бермес - әке үлгісін көрмесе

Ілмектер: қыз, ұл, үлгі, ана, әке Қорқыт ата

---

---

Сүйер ұлың болса сен сүй,
Сүйсінерге жарар ол.

Ілмектер: ұл, нақыл, афоризм, қанатты сөздер Абай Құнанбайұлы

---

---

Ана — тапқан ұлымен ардақты,
Саудагер — тапқан пұлымен салмақты.

Ілмектер: ана, бала, ұл, саудагер, пұл, нақыл, афоризм, қанатты сөздер Сайын Назарбекұлы

---

---

Өз ұлын, өз ерлерін ескермесе,
Ел, тегі, алсын қайдан кемеңгерді.

Ілмектер: ұл, ер, нақыл, афоризм, қанатты сөздер, кемеңгер Ілияс Жансүгіров

---

---

Көзі жеткен шындыққа ара түспеу — кісілікке мін.
Шырылдап жатқан әлсізге ара түспеу — жігіттікке мін.
Үйретері жоқ болса — үлкендікке мін.
Кешірімі жоқтық — адамшылыққа мін.
Дана сөзін елемей шала сөзін демесе — елдікке мін.
Баласынан жерісе — аналыққа мін.
"Бақа бастысын" сыйламаса — әйелдікке мін.
Шаңырақ көтере алмаса — еркектікке мін.
Жасы жетпей марқайса — ұлға мін.
Жасы жетпей сарғайса — қызға мін.
Жерінен елі жерісе — патша міні.
Жұрты жалаңаш, өзі тоқ — әкім міні.

Ілмектер: мін, нақыл, афоризм, қанатты сөздер, шындық, әлсіз, кешірім, дана, ана, бала, әкім, патша, ұл, қыз, сыйлау, еркек, әйел Сайын Назарбекұлы

---

---

Атаның ұлы - атасына тартып туар.

Ілмектер: ата, ұл, ұқсау Махмұд Қашқари

---

---

Ұлдың күні күн емес – атадан мал қалмаса,
Ата малы пұл емес – баста ақыл болмаса.

Ілмектер: ұл, мал, ақыл, ата, бала Қорқыт ата

---

---