Ермек қуған
Бәлеге жолығады;
Еңбек қуған
Қазынаға молығады.

Ілмектер: еңбек

---

---

Өмір — теңіз,
Еңбек — егіз,
Ақыл — сегіз.

Ілмектер: ақыл, еңбек, өмір

---

---

Еңбегі жоқ ғалым —
Ыстығы жоқ жалын.

Ілмектер: еңбек, ғалым

---

---

Аға —
Еңбекпен көркем.
Бала —
Біліммен көркем.

Ілмектер: еңбек, аға, бала, білім

---

---

Білек түр де еңбек ет,
Етек түр де елге жет.

Ілмектер: еңбек, ел, жұрт

---

---

Ерді ер ақтайды,
Еңбекті жер ақтайды.

Ілмектер: ер, ел, еңбек

---

---

Арық қазбасаң су келмейді.

Ілмектер: су, еңбек

---

---

Артық олжа басқа еңбек.

Ілмектер: олжа, еңбек

---

---

Күнің шуақты болсын,
Көлің суатты болсын,
Қонысың өрісті болсын,
Еккенің жемісті болсын,
Еңбегің келісті болсын.

Ілмектер: су, еңбек, тілек

---

---

Кісіден тілегеннің
Екі көзі шығады.
Еңбегіне сенгеннің
Екі бүйірі шығады.

Ілмектер: кісі, еңбек

---

---

Кәсіп, кәсіп түбі - нәсіп.

Ілмектер: кәсіп, нәсіп, еңбек

---

---

Жатқанға жан жуымас,
Жалқауға мал құралмас.

Ілмектер: жалқау, жалқаулық, еңбек, мал, байлық

---

---

Ерді еңбек жеткізер.

Ілмектер: ер, еңбек, байлық

---

---

Ердің атын еңбек шығарады.

Ілмектер: ер, еңбек

---

---

Еңбегіңнен ел таныр.

Ілмектер: еңбек, ел

---

---

Еңбегің қатты болса,
Татқаның тәтті болар.

Ілмектер: еңбек

---

---

Жаңбырменен жер көгерер,
Еңбекпенен ел көгерер.

Ілмектер: жаңбыр, ел, еңбек

---

---

Ісі кенеулінің - есімі елеулі.

Ілмектер: іс, есім, еңбек

---

---

Қайратың бар да мал тап.

Ілмектер: мал, қайрат, еңбек, байлық

---

---

Жан қиналмай жұмыс бітпес,
Талап қылмай мұратқа жетпес.

Ілмектер: жан, мал, еңбек, мұрат, талап, байлық

---

---