Өлең, жыр, ақындар

Қорқыт ата

Қорқыт Ата – түркі халықтарына ортақ ұлы ойшыл, жырау, қобызшы. Қорқыт Ата өмірде ізі, артында әдеби-музыка мұрасы қалған тарихи тұлға ретінде белгілі. Қорқыт Атаның өмір сүрген кезеңі туралы ғылымда әр түрлі болжамдар қалыптасқан.


Нақыл сөздері

Бар - бақыр, жоқ - алтын.

Ілмектер: кедейлік, байлық, алтын Қорқыт ата

Қанша тасып-тулағанмен, су теңізді толтыра алмайды.

Ілмектер: су, теңіз, тасу Қорқыт ата

Дүние-мал шашылмай, «мырза» деген атақ жоқ.

Ілмектер: дүние, мал, атақ Қорқыт ата

Пасыққа дәулет бітпес.

Ілмектер: дәулет Қорқыт ата

Қара есектің басына жүген таққанмен-тұлпар болмас.
Күңге сары пәй шапан жапқанмен-бәйбіше болмас.

Ілмектер: адам Қорқыт ата

Қанша қалың жауғанмен,
Қар көктемде қалмайды.
Гүл жайнаған қалың да,
Қара күзге қалмайды.

Ілмектер: қар, көктем Қорқыт ата

Қанша байлық жисаң да – бұйырғаннан артық жей алмайсың.

Ілмектер: байлық, жеу Қорқыт ата

Өлгендер қайтып келмейді,
Шыққан жан қайтып енбейді.

Ілмектер: өлім, жан Қорқыт ата

Ата даңқын шығарып, өзінің тегін қуған балаға ешкім жетпейді.

Ілмектер: ата, даңқ, бала, тек Қорқыт ата

Өтірік сөз - өрге баспайды

Ілмектер: өтірік, сөз Қорқыт ата

Өнегелі болса — бала көрікті.

Ілмектер: өнеге, бала Қорқыт ата

Адам өмірі - қамшының сабындай ғана қысқа екен, досы көп, ұрпақ тәрбилеген ұтады екен.

Ілмектер: өмір, адам, дос, ұрпақ, тәрбие Қорқыт ата

Қыз ақылды ескермес - ана үлгісін көрмесе,
Ұл жарлықап ас бермес - әке үлгісін көрмесе

Ілмектер: қыз, ұл, үлгі, ана, әке Қорқыт ата

Түбі жат бала туғандай болмас: ішер, жер, киер де кетер, бірақ «көрдім» демес.

Ілмектер: жат, бала, ішу, жеу Қорқыт ата

Адам баласы керуен сияқты: тоқтады, көшті де кетті.

Ілмектер: адам, керуен Қорқыт ата

Топырақ тау болмайды.

Ілмектер: топырақ, тау Қорқыт ата

Ескі киімнің биті ащы,
Жетім баланың тілі ащы.

Ілмектер: жетім, бала, ащы, тіл Қорқыт ата

Бас аман болса бөрік табылады.

Ілмектер: бас, амандық Қорқыт ата

Анадан өнеге көрмеген қыз жаман.
Атадан өнеге алмаған ұл жаман.

Ілмектер: ана, ата, қыз, ұл, жаман Қорқыт ата

Қарап көріңіз